محمدعلی صنیعی:
شکی نیست که اقتصاد از جمله موضوعات مهم و تأثر گذار در عرصه داخلی و خارجی کشورها بشمار می رود. در دنیای امروز شریان های اقتصادی دنیا در دست قدرتهای استکباری بوده و در صورت عدم همخوانی سیاستهای دولتهای مستقل با منافع و سلایق قدرتها برخوردهائی را همراه دارد که بشکل تحریم و بسیج امکانات علیه کشورهای مستقل مورد استفاده قرار می گیرد.
کشور اسلامی ما نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی و بویژه در دوران دفاع مقدس از این برخوردها در امان نبوده و در چند سال اخیر نیز بدنبال عدم تأمین منافع ملی کشور و عدم سازگای با منابع قدرتها و پافشاری بر شعارهای اصیل انقلاب اسلامی آماج تحریم های ظالمانه و یک جنگ تمام عیار اقتصادی قرار گرفته که آثار آن هنوز بر گرده اقتصاد کشور و آحـاد مردم سنگینی می کند وعلت آنهم متأسفانه چیزی جز وابستگی ساختارهای اقتصادی کشور به نظام سلطه جهانی و تأثیرپذیری در اقتصاد کشور نیست.
مع الوصف مدتی است تئوری اقتصاد مقاومتی موضوع محافل و از مدتها قبل مورد تأکید مقام معظم رهبری قرار گرفته و سیاستهای آن در مجمع تشخیص مصلحت به تصویب رسیده و توسط رهبری معظم ابلاغ گردیده است.
در فرایند عملیاتی شدن اقتصاد مقاومتی کوشش می شود تا علاوه بر رشد علمی و فن آوری و تقویت فرهنگ جهادی با تکیه بر توانمندی های داخلی ضمن تأمین نیازهای کشور والبته تعامل سازنده با کشورهای جهان و بویژه همسایگان ، قدرت بازدارنگی در برابر تهدیدات و اثرگذاری جهانی بر اقتصاد کشور کاهش یابد.
کمیته امداد حضرت امام نیز با توجه به نقش تأثیر گذار در امر اشتغال زائی در این استراتژی مورد اهمیت واقع می باشد فلذا تحلیل شرایط و ویژگیهای اشتغال زائی با هدف ایجاد اشتغال پایدار و الگوی مصرف و گسترش کارآفرینی ، ترویج استفاده از کالاهای داخلی ، توجه به شرایط اقلیمی و منطقه ای ، هدایت تولیدات به صادرات و توجه به ضرورتهای آن ، تنوع بخشی در پیونهای اقتصادی با کشورهای منطقه بخصوص همسایگان از طریق تبیین استراتژی اقتصاد مقاومتی مورد تأکید نهاد امداد امام می باشد.
اقدامات عملیاتی پیشنهادی برای حرکت در مسیر اجرای اقتصاد مقاومتی :
۱- نگاه ویژه به بخش اشتغال زائی و توانمندسازی بدور از شعار زدگی و بزرگ نمائی
۲- مطالعه دقیق در شرایط اقلیمی و خاک و آب استان و شناسائی نقاط ضعف و قوت ها در راستای توانمندی های خانواده ها و مرتبط کردن آنان در جهت تعریف مشاغل و کارآفرینی و بومی سازی مشاغل (۱)
امام علی (ع ) می فرماید
” من وجد ماء و ترابا ثم افتقر فابعد ه الله ” قرب الاسناد ص ۵۵
کسی که آب و خاک دارد و با وجود آن فقیر و محتاج باشد خدا اورا از رحمت دور بدارد .
۳- تغییر رویکرد امداد در موضوع توانمند سازی و اشتغال زائی از طریق تکیه بر ایجاد مشاغل خانگی ومولد و پرهیز از افتتاح طرحهای فرسایشی و سخت بازده که عموما” نیازمند مدیریت قوی و قدرت تحلیل شرایط بازار می باشد.
۴- تعریف و تبیین مشاغل مولد با هدف ایجاد ارزش افزوده ، تولید ثروت ، بهره وری ، کارآفرینی از طریق ایجاد فرصتهای شغلی جدید و اعطای نشان ” اقتصاد مقاومتی ” به افراد برجسته (۲)
۵- هر قدر سطح اقتصاد خانوار در جریان اقتصادی کشور بهبود یابد، به همان میزان اقتصاد جامعه نیز رشد پیدا میکند،از سوی دیگر خویش فرمایی و یا کار در محیط خانه یکی از الگوهای اشتغال در هزاره سوم است که به مدد نرمافزارها و شبکه های ارتباطی و اطلاعاتی شرایطی را فراهم آورده که میتوان قرن حاضر را قرن توسعه و رونق مشاغل خانگی دانست.
۶- احیای فرهنگ کار در خانواده ها ،جلب مشارکت مردم، تقویت ویژگی های کار آفرینی ،ارتقا شاخص های اقتصادی در سطوح خرد و کلان جامعه اصلاح نظام تربیتی ، بستر سازی حقوقی مناسب و تاثیر روانشناختی براعضای جامعه بویژه زنان و کودکان نیز منشا تاثیرات مثبت و قابل ملاحظه ای خواهد بود(۳)
۷- یکی از محورهای مهم در نوع تولیدات کشور ” غذا” است. به همین لحاظ امداد می تواند خیلی خوب در صنایع لبنیات ، گوشت ، میوه و سبزی جات پیشقدم باشد واز تولید تا مصرف ضمن ایجاد اشتغال در این چرخه نقش آفرینی نماید( ۴)
۸- از جمله اقدامات مهم و اصولی امداد در موضوع اشتغال حمایت از زنجیره تولیدات کالا تا مصــرف تحت عنوان ” خوشه” است. تقویت و توسعه اصولی مشاغل بصورت زنجیره ای از تولید تا مصرف در دستور کار قرار بگیرد.
۹- تعریف برند و استاندارد سازی و معرفی محصولات و تولیدات جهت تأثیر گذاری در بازار از طریق ایجاد شبکه ها و بنگاههای اقتصادی و جذب عواید تولیدات و خدمات به نفع عوامل تولید.
۱۰-پیگیری نقشه راه امداد در موضوع اقتصاد مقاومتی از طریق آموزش و توجیه مداوم و نظارت بر مشاغل
۱۱-آموزش مدیریت بر مصرف و زمان و دوری از اسراف و تبذیر و بهینه سازی محیط زندگی و کسب و کار در این راستا و اولویت بندی هزینه های خانوار با هدف پائین آوردن هزینه های سربار خانوار و هزینه های تولید و خدمات مجریان اشتغال
۱۲-شناسائی نخبگان و روشنفکران از خانواده امداد در جهت عملیاتی و مدیریت نمودن و استفاده از نظرات آنان
۱۳- چاره جوئی و ایجاد راهکار برای استفاده از امکانات کشور در جهت منافع اقشار آسیب پذیر بر اساس اصل ۴۴ قانون اساسی و نقش آفرینی خانواده های تحت حمایت در موضوع خصوصی سازی
پاورقی ها:
۱- بند ۲ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی ۲- بند ۲۰ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی
۳- استفاده از ظرفیتهای موجود در محیط خانه میتوان به پرورش مرغ بومی که علاوه بر تامین پروتئین خانواده بخشی را به بازار فرستاد.
– استفاده از باغچه و حیاط خانه جهت پرورش گلهای زینتی و گیاهان دارویی بررسی و شناسایی ظرفیتهای موجود درآپارتمان نشینی و استفاده آن در جهت ایجاد درآمد از قبیل آشپزی خانگی در مجتمع های آپارتمانی ، نگهداری فرزندان افراد شاغل در این مجتمع ها
– ایجاد گلخانه های کوچک در حیات منزل برای پرورش و تولید محصولات غیر فصل
– ایجاد مشاغل خانگی مانند تمیز کردن حبوبات و بسته بندی آن
– هماهنگی با کارگاهها یا کارخانجاتی که میتوان قسمتی ار خط تولید آنرا به محیط خانه آورد مانند مونتاژ محافظ لوازم برقی و…
– تولید و تکثیر ماهیان زینتی و یا سایزنمودن برخی از بچه ماهیان آکوایومی
استفاده از برخی از مواد دور ریز
در قسمت درمانی میتوان چنین ذکر کرد:
-بالابردن بهداشت خانواده در تمام سطوح با آموزش صحیح
-انتخاب پزشکان مجرب ، توانمند و مطلع از علم روز تا بتوانند با تشخیص و تجویز صحیح دارو جوابگوی نیاز های درمانی این خانواده ها گردد.
– اطلاع رسانی دقیق از خدمات تامین اجتماعی و بیمارستانها و آزمایشگاهها و تجهیزات و داروخانه ها این امکان برای بیماران تا برای درمان بجای پرداخت هزینه های گزاف با برنامه ریزی و وقت گذاری متحمل هزینه نگردند .
– بالابردن سطح آگاهی مددجویان که به خود درمانی نپردازند و به جای خود درمانی از اطلاعات پزشکان خانواده بهره گیرند تا بیماری آنها گسترش پیدا نکند یا منجر به بیماری صعب العلاج نگردد.
– استفاده از مواد اولیه سالم که ضرب سلامت خانواده را بالا میبرد
-استفاده از مواد بهداشتی در امور روزانه
-رعایت بهداشت محیط و خانه که رعیت نکردن میتواند عوارض جبران ناپذیری را بدنبال داشته باشد.
– رعایت بهداشت شخصی افراد خانواده و سرایت ندادن بیماری به افراد سالم خانواده…
زمینه عمرانی :
-نهادینه سازی از طریق ساخت مساکن رعایت اصول فنی و مهندسی در ساختمان و دو جداره کردن دیوارها و پنجره ها برای صرفه جویی در انرژی .
-تعبیه و پیش بینی برای افزایش طبقات فوقانی ساختمان
زمینه فرهنگی :
– استفاده درست از امکانات و ظرفیتهای مدارس دولتی و وقت گذاری درست برای ارتقاءسطح علمی
– در کنار دوره های آموزش های رسمی ، بتواند مهارت های فنی حرفه ای را برای ایجاد اشتغال در آینده به صورت همزمان فرا گیرند.
– با تغییر تفکر و نوع نگرش در طول آموزشهای رسمی بجای مصرف کنندگی بتوانند به سمت و سوی کارهای نیمه وقت و مشاغل خانگی که نیازمند وقت زیادی نیست بپردازند که این کار بازده عملی آنها برای تولید و تفکر اقتصادی در آینده را تامین میکند.
۴- بند ۱ و ۵ سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی
